Yazarın “Ama Hangi Osmanlı” diye isimlendirdiği bu kitabın adına bakarak, içerikte bir kıyaslama olduğu sanılmasın. Böyle bir üsluba hiç girmemiş yazar. “Hangi” den maksat, hakkında kulaktan dolma bilgilere sahip olduğumuz Osmanlı ile, kitabı okuyunca karşılacağınız muazzam medeniyet olabilir.
Yani yazar “bugüne kadar çok farklı iki Osmanlı portresi konuldu karşınıza, siz bunlardan istifade ile bazılarını doğru, bazılarını yanlışta bilseniz birşeyler biliyorsunuz. Bu sizin bildiğiniz Osmanlı. Peki ya gerçek Osmanlı nasıldı ? ” diye soruyor ve cevaplamaya çalışıyor.
Öncelikle, yazarımızın bir Hukukçu olması hasebiyle Osmanlı Hukukuna dair birçok inceliğe yer verilmiş kitapta.
Osmanlının Kanunu, ateş istidası, rütbeler, anayasa süreci,adalet dairesi, vakıflara dair hassasiyetler, devşirme usulü, askerlik, kardeş katli gibi mevzularda detaylı açıklamalar yapmış yazar. Bu mevzulara dair tüm soru işaretlerini kaldırmış ortadan.
Osmanlı saray içi hayatı
Harem, haremağaları, karaoğlanlar, dilsiz ve cüceler, enderun, lala, gibi mevzularda heryerde karşılaşamayacağınız bilgilere yer verilmiş.
Kitap, “Osmanlıyı Anlamak”, “Osmanlıyı Anlatmak” ve “Osmanlı Dünyasını Aralamak” olarak üç bölümden oluşuyor. Bölümler alt başlıkları itibari ile birbirinden çok net çizgiler ile ayrılamıyor olsa da ilk bölümde Osmanlı hanedanı, saray ve payitahta dair başlıklar yer alırken, ikinci bölümde şahıslara dair bilgiler veriliyor. Üçüncü bölümde ise dış ilişkiler, etnik ve sosyal gruplar ile ilişkiler açıklanmış.
Nihayetinde kitap osmanlıya dair temel bilgiere sahip olan, ancak bir bütün olarak birşeylerin eksik olduğunu düşünen, yahut detaylı bir ‘Osmanlı Medeniyeti Bilgisi‘ ne sahip olmak isteyenler için büyük bir nimet.
Ekrem Buğra Ekinci hocadan daha nice benzer hizmetlerin, nice yeni eserlerin vücut bulmasını temenni ediyoruz. Öyleya aradığımız hassasiyete sahip kaç tarih bilgisi tahsil etmiş müellifimiz var ki?
Salih Kartal
