Soru: Abdest alırken kulaklardan sonra boynu mesh etmenin hükmü nedir? Veya boyun diye tabir ettiğimiz şeye boğaz da dâhil midir?
Cevap: Abdestte boynun meshedilmesi müstehaptır. Konu hakkında farklı görüşler öne sürülmüştür. “Tuhfetu’l Fukaha” sahibi Alauddin es-Semerkandi’nin nakline göre Ebubekir el A’meş’ bunun sünnet olduğunu öne sürmüş, Ebubekir el İskaf ise Edep olduğunu söylemişlerdir.[1]
Burhanu’ddin İbn Maze “el-Muhitu’l Burhani” sinde İmam Muhammed’in “Kitab”ında boynu mesh etmeyi zikretmediğini belirterek iki nakil yapar: Bunlardan birincisi Tahavi’den sünnet olduğuna ve bu görüşü de ekser ulema’nın savunduğuna dair olup ikincisi Ebu Bekir İbn Ebi Said’den sünnet değil de edep olduğuna ve bu görüşü de bir kısım ulema’nın savunduğuna dairdir. [2]
Müstehab olduğunu söyleyenler “Ateşle bukağılanmadan önce boyunlarınızı mesh ediniz” şeklinde İbn Ömer (Radıyallahu Anh)’ den rivayet edilen sözle davalarına delil getirmektedirler.[3] Hanefilere ait bakabildiğimiz ekser kaynakta da bu görüş tercih edilmiş, yani müstehap olduğu söylenmiştir.[4]
Boğazı mesh etmeyi boynu mesh etmenin kapsamına sokmak doğru değildir. Zira kaynaklarda da belirtildiği üzere boğazı mesh etmek bidattir.[5]
Ömer Faruk Korkmaz
Dipnotlar
[1] Alauddin es-Semerkandi,Tuhfetu’l Fukaha 1/19 Mektebetu Dari’t Turas Kahire 1998 B.3
[2] İbn Maze, El-Muhitu’l Burhani, 1/22 Daru İhyai’t Turasi’l-Arabi
[3] es-Serahsi, el-Mebsut, 1/10 Daru’l Marife, Beyrut-Lübnan
[4] Abdulhay el-Leknevi Bu konuyu “Tuhfetu’t-Talebe fi Meshi’r- Rakabe” isimli risalesinde genişçe işlemiştir.
[5] el-Fetava el-Hindiyye, 1/8