Akidelerini, İslam adına müslümanları öldürmek üzerine bina eden, kendileri gibi düşünmeyenleri tekfir etmekten çekinmeyen, “Çağdaş Hariciliğin” kurucuları siyasi ya da askeri darbelerle değil ulemanın mucahadesi ile yıkıldı.
“Hakem olayından” dolayı başta Ebu Musa el-Eşari ve Amr b. As (r. anhuma) olmak üzere hadiseye rıza gösteren bütün ashaba küfür isnadında bulunan “Klasik Hariciler”, tabiûn kuşağından çok sayıda alimi ya öldürdü ya da onlara eza etti. Harici Dahhak b. Kays Küfe’ye gelince Ebu Hanife’ye (r.aleyh) uğrar ve -bugünkü çağdaş haricilerin Irak ve Suriye’de yaptığı gibi- Ondan tövbe etmesini ister. Ebu Hanife neden tövbe etmesi gerektiğini sorunca aralarında şu şekilde bir konuşma cereyan eder:
Dahhak: Hz. Ali ile Hz. Muaviye’nin (r. anhuma) sulh için meseleyi hakemlere havale etmelerini caiz gören görüşünden tövbe et!
Ebû Hanife: Beni öldürecek misin yoksa benimle münazara mı edeceksin?
– Münazara edeceğim.
– Münazara ettiğimiz konuda bir meselede ihtilaf edersek, aramızda kim hakem olacak?
– Dilediğin birisini hakem tayin et!
Bunun üzerine Ebu Hanife (r.aleyh) Dahhak’ın adamlarından birisine: “Şöyle otur. Tartıştığımız konuda eğer ihtilaf edersek aramızda hakemlik yapacaksın” der. Sonra da Dahhak’a dönerek: “Bu kişinin aramızda hakem olmasına razı mısın?” diye sorar. Dahhak da, “Evet!” cevabını verir. Bunun üzerine Ebu Hanife: “İşte sen de sahabe gibi herhangi bir konuda hakem tayin etmeyi kabul ettin.” der. Söyleyecek bir söz bulamayan Dahhak meclisten ayrılıp gider. **
İslam’a karşı İslam olarak ortaya çıkan ve müslüman öldürmeyi “cihad” zanneden örgütün nesebi selef-i salihine değil, ulemanın ilim meydanlarından silip tarihin çöplüğüne gönderdiği Haricilere dayanır. Dolayısıyla klasik haricilik gibi çağdaş hariciliği de Allah Azze ve Celle’nin takdir ettiği zamanda yine ulema bitirecektir.
İhsan ŞENOCAK
*İMAM-I AZAM HAYATTA OLSAYDI “ÇAĞDAŞ HARİCİLER” IRAK’TA BU CİNAYETLERİ İŞLEYEBİLİR MİYDİ?!
** [et-Temimî, Tabakâtu’s-Seniyye fi Terâcmi’l-Hanefiyye, Daru’r-Rufai, Riyad, 1983, I, 151-2.].
