Soru:
Namaz kılma esnasında kimi zaman bulunduğumuz odada suret ve fotoğraflar bulunabiliyor. Bazıları meleklerin böyle bir odaya girmeyeceğini söylüyor, bu doğru mudur? Ve bu şekildeki bir odada namaz kılmanın fıkhi açıdan hükmü ne olur?
Cevap:
Başta İmam Buhari olmak üzere diğer Kütüb-i Sitte ashabının da içerisinde bulunduğu muhaddisler topluluğu Peygamber Aleyhissalatü vesselam’dan meleklerin suret bulunan bir eve girmeyeceklerini nakletmişlerdir.[1] Mesela Efendimiz Aleyhissalatü vesselam:
“لَا تَدْخُلُ الْمَلَائِكَةُ بَيْتًا فِيهِ صُورَةٌ”
“Melekler kendisinde suret bulunan bir eve girmezler.”[2] buyurmuştur.
Bu konuyla ilgili İmam Ebu Yusuf’un “el-Asar” ında naklettiğine göre Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bir keresinde evine kendisinde suretler bulunan bir perde asmıştı. (Bundan dolayı) Cebrail (Aleyhisselam) gecikti. Daha sonra Efendimiz’e geldiğinde Nebi Aleyhisselam ona “Bana gelmekten seni alıkoyan neydi” diye sorduğunda Cebrail (Aleyhisselam): “Biz (Melekler topluluğu) kendisinde köpek ve suretler bulunan bir eve girmeyiz” diye cevap vermiştir.[3]
İmam Muhammed de “Kitabu’l-Asl”ında bu konuyla ilgili şunları söylemektedir: Kişi namaz kılarken önünde başları kesilmiş bulunan suretler bunun namazına hiçbir şekilde bir zararı olmayacaktır. Çünkü bunlar suret olarak değerlendirilmezler. Şayet kendisinde suretler bulunan bir örtü kişinin secde mahallinin önünde bulunacak olursa bu mekruh olacaktır. Ancak bu şekildeki bir örtü kıble mahallinin ters istikametinde evin kapısında bulunacak olursa kıblede olduğu kadar bir keraheti söz konusu olmayacaktır.
Kişi şayet üzerinde suretler bulunan bir elbise ile namaz kılacak olsa namazı tamam olmakla birlikte mekruh olacaktır. Kıble tarafında suretler bulunan bir evde de namazın hükmü aynı şekildedir.
Şayet bir kişi üzerinde suretler bulunan bir halı üzerinde namaz kılacak olursa namazı mekruh olacaktır. Fakat halı üzerinde resim bulunduğu haldeki namaz kıble, tarafında bulunduğu halde kılınan namazdan daha ehven olacaktır. Çünkü halı hususunda ruhsat vardır.[4]
Şu halde, suretin kıblenin ters istikametinde kalacak şekilde kılan kişinin arkasında kalması veya ayağının altında kalması dışında namaz mekruh olacaktır.[5]
Ömer Faruk Korkmaz
Dipnotlar:
[1] Buhari, Sahih, No: 3224
[2] Buhari, Sahih, No: 5960
[3] Ebu Yusuf, Kitabu’l- Asar, s. 201, No: 905 Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut- Lübnan
[4] Muhammed b. Hasen eş-Şeybâni, Kitabu’l- Asl, 204-205 Alemu’l-Kütüb, Beyrut, 1990, B.I
[5] Alauddin el- Kâsânî, Bedaiu’s- Sanai’, I/116 Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut- Lübnan 1986, B.II